Volgende week woensdag zijn de Provinciale Statenverkiezingen en het wordt tijd voor een advies om tot een goede stembepaling te komen. Ja, ik weet dat het ook Waterschapsverkie-zingen zijn, maar die zijn toch een tikje minder politiek belangrijk, dus ik laat die er hier (grotendeels) buiten.

Wellicht overbodig, maar volgende week zijn het in feite ook Eerste Kamerverkiezingen. Met name de net gekozen Statenleden kiezen op 30 mei de nieuwe leden daarvan naast de twee veel kleinere kiescolleges: een voor Caribisch Nederland en een voor Nederlanders die in het buitenland wonen[1]. Vanaf het ontstaan van de Eerste Kamer (ook wel Senaat genoemd) als een soort chambre de réflexion in 1815 zijn de leden daarvan nooit rechtstreeks gekozen. Eerst werden ze door de Koning benoemd, na 1848 ontstonden getrapte verkiezingen. Lees hierover verder als u hier meer van wilt weten[2].

Doordat de Eerste Kamer sinds 1983 voltallig om de vier jaar wordt gekozen is er steeds meer de cultuur gegroeid dat hun werk politiseert en meer en meer laat weggaan van de belangrijkste taak: het goedkeuren of verwerpen van wetsvoorstellen. Dit maakt de Statenverkiezingen automatisch ook veel landelijk politieker. Dat merk je in de campagnes, zeker sinds kabinetten in de Eerste Kamer niet automatisch een meerderheid hebben. Is nou puur de komende samenstelling van de Eerste Kamer dan ook de belangrijkste reden voor u, doe dan deze stemchecker en kies de partij die daar het meest stemt zoals u wilt: https://www.volkskrant.nl/kijkverder/2023/stemchecker-2023~v631422/

Door die politisering worden de Statenverkiezingen steeds meer een stem voor of tegen het zittende kabinet. En aangezien Mark Rutte er nu al zolang zit als minister-president zeker ook een stem voor of tegen hem. Zonder nou compleet te willen zijn, is het dan goed om alle belangrijke partijen buiten de VVD hier met elkaar door te lopen.

Bent u ronduit tegen Rutte en dit kabinet maar voor partijen die hard roepen en niets voor u doen, kies dan tussen een partij die vooral gaat voor het eigenbelang (FvD)[3] of voor ophef en gedoe (PVV)[4]. Makkelijk kiezen, maar dan niet zeuren dat uw stem verloren gaat. Wilt u wel meer doen met uw stem maar nog steeds echt tegen Rutte, dan is de keus uiteraard eerst de good old SP; omdat het anders moet[5] of de nieuweling JA21; omdat het anders kan. En ja, de SP kun je dan wel vertrouwen dat ze echt iets willen met uw stem, bij JA21 heb ik dat gevoel een heel stuk minder[6].

Wilt u juist wat meer constructief tegenstemmen dan komen PvdA en GL in beeld. Ze zijn alleen wel een beetje met zichzelf bezig, zeker de PvdA[7]. En ja met die ‘studentjes’ van GL ga je het ook niet echt redden, maar het zijn bepaald geen foute partijen. In deze hoek zitten ook Volt; maar die moet zich nog iets meer bewijzen, en Partij voor de Dieren, die zichzelf al wat bewezen heeft. Maar ja die naam en al dat verantwoorde, brr[8].

Niet tegen Mark Rutte zijn uiteraard naast de VVD ook de coalitiepartijen van nu, hoewel sommige dat regelmatig weten te verbergen[9]. De CU heeft een nieuwe leider en zij maakt een goede eerste indruk[10]. D66, waar ik strategisch op gestemd heb bij de laatste landelijke verkiezingen, is zoals bijna altijd weer wat in hun eigen goedwillende zwaard aan het vallen[11]. En wie is die vierde coalitiepartij ook al weer? O ja, het CDA; tja dat is toch een beetje stervensbegeleiding aan het worden[12].

Dan komen we op de grote troef van deze verkiezingen: BBB. Het valt niet te ontkennen dat Caroline van der Plas op haar manier een authentiek politicus is, die zoekt naar politiek bedrijven voor de eigen achterban. (Ja, ja, ik kan wel positief zijn). Alleen wil die achterban in feite weinig tot niets als het gaat om milieu, klimaat en ammoniak, tegen alles in. Vooral dat bedient zij dan ook goed en je ziet dit ook doorsijpelen bij de provinciale lijsttrekkers[13]. BBB zal dan waarschijnlijk dezelfde les gaan leren als FvD vier jaar geleden[14]. De meeste mensen hebben nu eenmaal niet op jouw partij gestemd, dus jij zult water bij de wijn moeten doen. En dat kunnen nieuwkomers die vooral een achterbanbelang dienen bijna nooit, dan verdwijnt in feite hun bestaansrecht. En zo zal BBB vooral buiten het provinciale bestuur komen te staan en verdwijnt daar uw stem toch wel wat. Besef dat ook goed als u op de BBB stemt.

Ja, leuk hoor ik u nu denken, zo blijft er weinig over om wel op te stemmen, wat ga jij nou doen, Visser? Nou, ik kijk altijd naar de kieslijsten en zoek of ik een verkiesbaar iemand ken (dus geen lijstduwer of zo) die ik ook echt mijn stem toevertrouw. En dat is dan toch wat minder afhankelijk van de partij. Ook deze keer heb ik iemand gevonden, nummer 3 van PvdD in Noord-Holland: Marc Hanou[15]. Oud-ambtenaar bij de provincie, nu werkzaam bij het Planbureau voor de Leefomgeving[16]. Iemand die weet hoe de hazen lopen in het politieke bestuur, dus ja hem zie ik wel zitten als Statenlid. Daar zijn deze verkiezingen uiteindelijk juist ook voor. En ja, dan zet ik me daarvoor toch wat over mijn aarzeling naar de PvdD heen, een partij die wel zijn plaats meer en meer aan het verdienen is[17]. Nu maar eens zien of ik mijn vrouw ook van een stem op hem kan overtuigen.

Kijk in ieder geval de kieslijst goed door is dus vooral mijn advies. En dan het waterschap? Nou, zoek ook daar iemand die je kent en vertrouwt en anders doe je toch gewoon dezelfde partij als bij de Statenverkiezingen zou ik denken.

Ga in ieder geval stemmen volgende week!


[1] https://www.eerstekamer.nl/begrip/eerste_kamerverkiezingen

[2] https://www.eerstekamer.nl/id/vkqidmnobwri/document_extern/de_eerste_kamer_uitgelegd/f=/vkqidr4wd0xx.pdf

[3] https://www.linkedin.com/posts/peter-s-visser-a7560137_voor-baudet-is-zijn-kamerlidmaatschap-een-activity-7033357215520432128-CQJT?utm_source=share&utm_medium=member_desktop

[4] https://www.linkedin.com/posts/peter-s-visser-a7560137_dat-de-pvv-bestuurlijk-buitenspel-staat-activity-7037347213311672320-SwZF?utm_source=share&utm_medium=member_desktop

[5] https://www.sp.nl/nieuws/2023/02/omdat-anders-moet

[6] https://www.linkedin.com/posts/peter-s-visser-a7560137_de-allerscherpste-randjes-zijn-er-bij-annabel-activity-7035183413762367488-t3tp?utm_source=share&utm_medium=member_desktop

[7] https://www.nporadio1.nl/nieuws/politiek/53236d7c-7673-4d90-bfaf-3bcc9098f991/pvda-bestaat-75-jaar-maar-volgens-bram-peper-is-er-weinig-reden-voor-feest

[8] https://www.partijvoordedieren.nl/standpunten

[9] https://www.europa-nu.nl/id/vlypgq678wxh/nieuws/kritiek_coalitiefracties_op_woorden?ctx=vh1alz099lwi&tab=0

[10] https://www.nporadio1.nl/nieuws/podcast/cec36172-d528-4225-873b-dc3987a9f445/podcast-de-dag-mirjam-bikker-pragmatisch-sociaal-en-goede-debater

[11] https://eenvandaag.avrotros.nl/panels/opiniepanel/alle-uitslagen/item/d66-sluit-2022-af-in-mineur-de-partij-van-sigrid-kaag-verliest-meeste-zetels-in-zetelpeiling-sinds-verkiezingen/

[12] https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/5369463/cda-electoraal-zwaar-weer

[13] https://www.linkedin.com/posts/peter-s-visser-a7560137_uiteraard-maar-weer-eens-over-stikstof-activity-7037072631681974272-yDoq?utm_source=share&utm_medium=member_desktop

[14] https://petersvisser.nl/2019/06/20/forum-voor-democratie-van-grootste-winnaar-naar-grootste-verliezer/#more-540

[15] https://noordholland.partijvoordedieren.nl/personen/marc-hanou

[16] https://www.pbl.nl/

[17] https://npokennis.nl/longread/7571/wat-is-de-partij-voor-de-dieren

Deel deze column