Donderdag 17 november 2022

“Oké, deze enthousiast gepresenteerde akkoorden maskeren een beetje alle eerdere gebroken beloften. Maar toch, het is wel goed dat dit bereikt is. Alleen moet het nu in de tweede week van de COP vertaald worden in afspraken die echt het verschil gaan maken. … Wat dat betreft is de speelruimte na ruim 30 jaar vrijblijvendheid wel op.” Dit schreef ik ongeveer een jaar geleden over COP26 in Glasgow[1]. De vraag is terecht of COP27 in Sharm El Sheikh zoveel succesvoller is dan die top in Glasgow een jaar geleden.

Ja en nee concludeert de een[2], waar de ander het succes nog niet zo verwacht[3]. Opvallend genoeg laat Greta Thunberg verstek gaan op deze in haar woorden ‘greenwashing’ top [4]. Gelukkig heeft dat ook weer niet alle protesten verstomd[5]. De klimaaturgentie is er in een jaar dan ook zeker niet minder op geworden, integendeel[6]. Eerlijk gezegd heeft alle aandacht er alleen nog maar toe geleid dat we hooguit wat minder meer broeikasgas zijn gaan uitstoten. De hoeveelheid CO2 in de atmosfeer is dan ook weer gegroeid[7]. Ja, praatjes vullen ook hier geen gaatjes in uitvoering op. Op papier is men druk bezig, ook in Nederland, maar dat wil nog niet zeggen dat alle klimaatambities zo goed zijn uitgewerkt[8], laat staan dat zij in de praktijk echt optimaal doorwerken[9].

Bent u er nog?

Want ja, ik weet het, je wordt er niet vrolijk van, maar we moeten de waarheid toch ook niet gaan verbloemen. Want het boven beschreven gebrek aan echt aanpakken door de rijkere landen is een grote ergernis voor de armere landen. Wij doen simpelweg te weinig en komen de belofte om van 2020 tot en met 2025 jaarlijks 100 miljard dollar in een fonds te storten voor klimaatmitigatie en -adaptatie in de armere landen ook steeds maar niet na[10]. Geen wonder dus dat het maar moeizaam gaat op deze COP27.

Klimaatbeleid serieus in uitvoering nemen grijpt dan ook op alles wat we doen diep in. Het zal toch echt een afbouw van de consumptiegroei in de rijkere landen vragen[11]. En je zult daarbij ook een ingrijpende herverdeling van de rijkdom, zowel binnen landen als op internationaal niveau moeten krijgen[12]. De rijkeren stoten veel meer uit dan de armeren: zo is de rijkste 10% mondiaal verantwoordelijk voor 50% van de totale uitstoot van broeikasgas[13].

Inderdaad, niet gemakkelijk en al helemaal niet iets leuks of gezelligs van te maken, maar we zullen wel echt aan de slag moeten. Ons weer verextreemt al volop[14] en vele decimeters zeespiegelstijging staan in de startblokken[15]. Wat dat betreft is de speelruimte na ruim 31 jaar vrijblijvendheid zeer zeker wel op!


[1] https://petersvisser.nl/2021/11/08/cop26-nu-wordt-het-menens/#more-1343

[2] https://www.reuters.com/business/cop/final-week-cop27-climate-talks-success-hinges-loss-damage-2022-11-14/

[3] https://www.duurzaamnieuws.nl/cop27-schaamteloos-keuvelen-over-het-klimaat-in-shame-el-sheikh/

[4] https://www.theguardian.com/environment/2022/oct/31/greta-thunberg-to-skip-greenwashing-cop27-climate-summit-in-egypt

[5] https://www.bbc.com/news/science-environment-63599932

[6] https://www.oxfamnovib.nl/nieuws/klimaatrampen-nemen-toe-hulpaanvragen-stijgen-explosief

[7] https://www.theweathernetwork.com/en/news/climate/causes/carbon-dioxide-mauna-loa-at-record-levels-not-seen-in-over-4-million-years

[8] https://www.pbl.nl/publicaties/klimaat-en-energieverkenning-2022

[9] https://www.volkskrant.nl/economie/nederlandse-industrie-verlaagt-co2-uitstoot-amper-olieraffinage-chemische-industrie-en-metaalsector-grote-boosdoeners~b9c5779e/

[10] https://www.ftm.nl/artikelen/rijke-landen-komen-belofte-aan-arme-landen-voor-klimaatsteun-niet-na

[11] https://www.linkedin.com/posts/paulschenderling_cop25-cop26-cop27-dit-is-de-derde-klimaattop-activity-6998921270792699904-gyGx?utm_source=share&utm_medium=member_desktopom/journals/lanplh/article/PIIS2542-5196(20)30196-0/fulltext

[12] https://fd.nl/opinie/1457935/piketty-om-planeet-te-redden-moet-vermogen-rijksten-omlaag-hqk2caAWpMS6?utm_medium=social&utm_source=linkedin&utm_campaign=earned&utm_content=20221117

[13] https://wir2022.wid.world/chapter-6/

[14] https://npokennis.nl/longread/8093/waarom-wordt-ons-weer-steeds-extremer

[15] https://www.nature.com/articles/s41558-022-01441-2

Deel deze column