Coronavirus, angst of reëel

dinsdag 11 februari 2020

Als de berichten eind vorig jaar beginnen over een nieuw coronavirus, zich verspreidend via de markt in Wuhan in China[1], dan slaat bij mij de paniek bepaald niet toe. We hebben dit wel vaker gezien[2]. Dat verandert wel iets met het definitieve bericht dat de 34-jarige oogarts Li Wenliang ook is overleden aan de gevolgen van het virus[3].

Li was een van de acht artsen die berispt werden, nadat hij eind december had gewaarschuwd voor het nieuwe virus. Zeven mensen die op de beruchte markt werkten, hadden symptomen die leken op die van de longziekte SARS. Li waarschuwde zijn collega’s beschermende kleding te dragen. Volgens de lokale politie verspreidde hij geruchten en moest hij zijn mond houden. De uiteindelijk reactie op zijn overlijden is ook in China fel[4].

Het aantal doden door dit nieuwe coronavirus is inmiddels gestegen tot meer dan duizend. De Chinese autoriteiten maakten bekend dat er weer 108 mensen zijn overleden als gevolg van het virus. Als ik dit schrijf is het totaal aantal doden daarmee op 1.016 gekomen[5]. Van die ruim duizend dodelijke slachtoffers zijn er 974 gemeld in de provincie Hubei, waarvan Wuhan de hoofdstad is. In de rest van China zijn veertig mensen overleden aan het virus. Hiernaast is er een dode in Hongkong en een op de Filipijnen. Buiten China zijn er nu ruim driehonderd besmettingen vastgesteld in totaal 24 landen.

Na een wat lauwe reactie eerst, worden er gedurende januari veel maatregelen genomen om verspreiding van het virus te voorkomen[6]. De snelle opkomst van het nieuwe coronavirus maakt landen wereldwijd nerveus. Het zou best wel eens een groot deel van de wereldbevolking kunnen besmetten[7].
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) brengt in Genève honderden experts bijeen om te overleggen over de aanpak van het virus. Ondertussen werken wetenschappers wereldwijd hard aan het ontwikkelen van een vaccin[8].

De bron van dit 2019-nCoV virus, dat sinds vandaag officieel COVID-19 heet, is wellicht een vleermuis van de hoefijzerneus-familie, maar zeker is het nog niet[9]. Dat hoefijzerneuzen verdacht zijn, komt doordat vergelijkbare coronavirussen eerder in deze vleermuizen gevonden zijn. Virussen komen veel voor in vleermuizen, simpelweg omdat er veel soorten vleermuizen bestaan. Eenvijfde van alle zoogdiersoorten is een vleermuis[10].

Gaat het heel erg worden? Moeilijk te zeggen maar het zou heel goed kunnen, hoewel die verwachting er nu niet is. Volgens de huidige, officiële statistieken ligt het sterftecijfer op dit moment rond de 2 procent, dat is vergelijkbaar met de sterfte aan de Spaanse griep van 1918[11]. Een andere rekensom komt uit rond de 3 procent: van alle patiënten belandt zo’n 20 procent in het ziekenhuis, waarna een procent of 15 overlijdt[12]. Maar in die cijfers zit veel rek. Wat nu nog een griezelige sterftepiek lijkt, zou dan vooral de zichtbare top zijn en komt de sterfte uit op zo’n 0,2 procent, vergelijkbaar met de seizoensgriep. Soms ook niet niks[13], maar daar hebben we mee leren omgaan. De tijd zal het moeten leren.

Verschil lijkt al wel dat door dit coronavirus ook jongere mensen kunnen overlijden, zoals de arts Li Wenliang. Daarmee is het wel gelijk veel meer iets om niet te onderschatten. En dan hebben we het maar niet over de mogelijk grote economische gevolgen[14].

[1]https://www.ad.nl/buitenland/een-kijkje-op-de-culinaire-horrormarkt-van-wuhan~a91de8f7/

[2]https://www.niaid.nih.gov/diseases-conditions/coronaviruses

[3]https://www.trouw.nl/buitenland/zelfs-rustig-sterven-was-coronavirus-klokkenluider-li-wenliang-34-niet-gegund~bc043533/

[4]https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/chinese-arts-overlijdt-aan-coronavirus-internet-ontploft-van-rouw-woede-en-wantrouwen~b444aedd/

[5]https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/dodental-door-coronavirus-opgelopen-tot-boven-de-duizend~b499d2c1/

[6]https://nos.nl/artikel/2320337-hoe-alles-op-alles-wordt-gezet-om-verspreiding-van-het-coronavirus-te-voorkomen.html

[7]https://www.theguardian.com/world/2020/feb/11/coronavirus-expert-warns-infection-could-reach-60-of-worlds-population

[8]https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/een-corona-vaccin-komt-eraan-maar-of-het-op-tijd-is-weet-niemand~bb80fdfa/

[9]https://www.ad.nl/nieuws/wat-waar-en-niet-waar-is-over-het-coronavirus~a268cecc/

[10]https://nl.wikipedia.org/wiki/Vleermuizen

[11]https://historiek.net/spaanse-griep-1918-pandemie/79002/

[12] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/is-een-pandemie-van-het-coronavirus-nog-te-vermijden~bb5c3ceb/