woensdag 18 december 2019

En zo is weer een jaar voorbij, een jaar waarin zowel klimaatverandering breed is doorgebroken[1] als gek genoeg toch ook weer populistische leiders[2] die het niet altijd even nauw nemen met de democratische spelregels[3]. Hen op fouten betrappen is daarbij eerder de regel geworden[4], maar ook dat lijkt de achterban weinig te deren[5].

Veranderingen blijven eng voor veel mensen, dus wellicht dat er daardoor een neiging is om sterke mannen te kiezen[6], die zeggen te weten wat er moet gebeuren. Eigenlijk zeggen ze vooral wat er niet moet gebeuren en dat is dan ook net zo vaak de zwakte van deze zogenaamd sterke leiders; meestal zijn ze beter in afbreken dan opbouwen[7]. Toch is ook wel duidelijk dat het aanpakken van deze post-truth leiders nog niet zo gemakkelijk is[8].

Hoe dan ook, het aannemen van de Green Deal van de EU[9] laat zien dat het aan gaan pakken van de klimaatverandering menens begint te worden. De rest van de wereld moet er blijkbaar nog even aan wennen, gezien het beperkte akkoord in Madrid[10]. Maar ook daar verandert er wel wat, zie de discussie in een bijna kolenverslaafd, klimaatontkennend Australië[11] waar Shell toch ook volop in duurzame energie gaat investeren[12].
Daar is ook reden genoeg toe[13]. De huidige hoeveelheid CO2  in de atmosfeer is vergelijkbaar met zo’n drie miljoen jaar geleden[14] en de gevolgen toen voor het klimaat waren stevig[15]. De mensheid zal dus echt aan de slag moeten en volgend jaar rond deze tijd kunnen we zien of dat ook echt afgesproken wordt op de volgende klimaattop in Glasgow[16].

Van het aanpakken van klimaatverandering zie ik overigens niet gauw hoe daar een populistisch onderwerp van te maken is dus ik besef heel goed dat het moeilijk is om in een democratische afweging dit te gaan doen. Toch wordt de noodzaak ervoor verbazingwekkend snel groter[17]. Mijn tijd zal het wel duren en ik heb geen kinderen, maar wie die wel heeft mag ervan uitgaan dat die anders een heel moeilijke tijd tegemoet gaan in de tweede helft van deze eeuw[18].
En als het helemaal niet lukt? Dan vergaat de mensheid misschien wel op aarde, en is dat dan zo erg? Wie nu leeft gaat toch dood en ooit zullen wij mensen wel eens verdwijnen mag je aannemen. Zijn er over een miljard jaar nog mensen op aarde, vraag ik me wel eens af. Ik denk van niet, maar ik geef toe, dat blijft koffiedik kijken[19].
Het kan zelfs dat de hele aarde vergaat en ook hier de vraag of dat dan erg is? We zijn maar een planeet tussen de wellicht honderd miljard sterren zoals onze zon in ons Melkwegstelsel en er zijn wellicht wel honderd miljard van dit soort stelsels[20]. Zo beschouwd is de aarde toch ook weer niet zo bijzonder.

Voor het grote geheel in het universum doet het er dus allemaal niet zoveel toe of wij overleven of niet en of de hele aarde misschien vergaat. Met deze troostrijke gedachte sluit ik het jaar 2019 af. Heb mooie dagen en op 8 januari hoop ik dat mijn volgende column weer zal verschijnen.

Heb het goed en volgend jaar er weer lekker tegenaan!


[1]https://time.com/person-of-the-year-2019-greta-thunberg/

[2]https://www.bbc.com/news/election-2019-50765773

[3]https://freedomhouse.org/report/freedom-world/freedom-world-2019/democracy-in-retreat

[4]https://www.msnbc.com/morning-joe/watch/trump-has-told-13-435-while-in-office-wapo-71560773873

[5]https://twitter.com/benatipsosmori/status/1199650005486854144

[6]https://time.com/5264170/the-strongmen-era-is-here-heres-what-it-means-for-you/

[7]https://petersvisser.nl/2018/08/22/sterke-leider-zwakke-economie-bedoel-je/

[8]http://theconversation.com/post-truth-politics-and-why-the-antidote-isnt-simply-fact-checking-and-truth-87364

[9]https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal_nl

[10]https://www.europa-nu.nl/id/vl4gi54wkjtr/nieuws/akkoord_bereikt_op_klimaatconferentie?ctx=vhesf063wxu9&tab=0

[11]https://www.theguardian.com/australia-news/2019/dec/17/hugely-disappointed-emergency-chiefs-to-hold-bushfire-summit-with-or-without-pm

[12]https://reneweconomy.com.au/shell-snaps-up-esco-pacific-in-major-push-into-big-solar-in-australia-62492

[13]https://www.ad.nl/binnenland/klaar-met-alle-meningen-over-klimaatverandering-dit-zijn-de-feiten~ace1349c/

[14]https://www.rmets.org/event/pliocene-last-time-earth-had-400-ppm-atmospheric-co2

[15]https://www.smithsonianmag.com/smart-news/warming-temperatures-could-transform-antarctica-plant-filled-land-green-180971880/

[16]https://sdg.iisd.org/events/2020-un-climate-change-conference-unfccc-cop-26/

[17]https://www.volkskrant.nl/wetenschap/duidelijker-wordt-het-niet-de-klimaatverandering-van-nu-is-echt-uniek~b6d1c9df/

[18]https://www.urgenda.nl/themas/klimaat-en-energie/klimaatvragen/welke-gevolgen-heeft-klimaatverandering-voor-de-toekomst/

[19]https://www.bbc.com/future/article/20190719-the-greatest-long-term-threats-facing-humanity

[20]https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Herschel/How_many_stars_are_there_in_the_Universe

Deel deze column