Gisteren was ik in Amsterdam naar de viering van Europe Day of Europadag, georganiseerd door de European Cultural Foundation[1]. Ik zal de eerste zijn om toe te geven dat deze dag nog niet de harten heeft gestolen in Nederland, maar tijdens de viering ervan met mensen uit heel veel verschillende Europese landen, besefte ik weer eens goed hoe Europees ik me eigenlijk ook voel.
Europe Day is op 9 mei omdat op die dag in 1950 de toenmalige Franse minister van Buitenlandse Zaken Robert Schuman pleitte voor een organisatie die de Franse en Duitse productie van kolen en staal onder gezamenlijk beheer zou brengen[2]. Kolen en staal waren toen de belangrijkste basisstoffen om landen op te bouwen en de toegang ertoe had ook al vaak voor oorlog gezorgd tussen deze twee ‘aartsvijanden’. Met zo’n gezamenlijke organisatie zou vooral ook de vrede op het Europese continent behouden kunnen blijven. Wat later zou zijn idee uitmonden in de oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal[3], een van de belangrijkste voorlopers van de huidige Europese Unie.
Tijdens de top van Milaan in 1985 besloten de staatshoofden en regeringsleiders om 9 mei voor de hele EU tot Dag van Europa uit te roepen. Er worden altijd verschillende evenementen georganiseerd en in Brussel houden de Europese instellingen traditiegetrouw een open dag. Inmiddels was het gisteren dus de 38-e keer dat Europe Day gevierd werd en gaf Oekraïne aan deze dag als feestdag te gaan invoeren! Maar, waarschijnlijk hebben de meeste van jullie Europa vooral gevierd door naar een van de halve finales van de Champions League[4] te kijken of naar die van het Eurovisie Songfestival[5]. Nou ja, dat verbindt en verbroedert dus ook.
En dat laatste is precies wat de EU blijkbaar toch ook doet, ondanks alle kritiek die je er op mag hebben. Maar dat we hier nu zo lang al in vrede rechtsstatelijk met elkaar optrekken en mensen in principe de ruimte willen geven zich te ontplooien zo ze dat zelf willen is wel een jaarlijkse viering waard[6]. Toen ik in Zambia woonde besefte ik voor het eerst hoe Europees ik eigenlijk ben en hoe vanzelfsprekend wij het vinden dat onze rechten serieus genomen worden, we conflicten zonder oorlog proberen op te lossen en elkaar sociaal en cultureel de ruimte proberen te geven.
En ja, ik weet ook wel dat er nog veel te verbeteren valt en er ook zeker wel eens wat fout gaat, neem alleen al het toeslagenschandaal of het Groninger gasschandaal. Hoe moeilijk ook, zeker bij dat eerste[7], moet je toch blijven zien dat geprobeerd wordt om dit met respect voor de rechtsstatelijke gelijkheid van iedereen op te lossen[8]. Dat is altijd ook het officiële uitgangspunt in Europa en daar kun je je ook altijd op beroepen. We hoeven ons namelijk geen illusies te maken hoe dit soort problemen in Rusland of China worden opgelost. En kritiek daarop kun je echt niet zomaar uiten in die landen of in de verbanden waar zij toe behoren, terwijl dat hier wel mag.
En ach, zonder de EU is het een illusie dat je nog iets kunt met de grote vraagstukken van nu zoals immigratie, klimaat, duurzaamheid of sociale rechtvaardigheid. Die kun je in je eentje als land echt niet meer aan, dan hebben het internationale bedrijfsleven, het grootkapitaal of de georganiseerde criminaliteit haast vrij spel. Kijk maar eens hoe weinig er van take back control is geworden in het VK na de Brexit[9].
Nee, je moet wel een op eigenbelang gerichte opportunist zijn om uit de EU te willen stappen. En ja, die zijn er ook nog. Maar gelukkig helpen die zichzelf politiek meestal om zeep, zoals Boris Johnson of Thierry Baudet ook laten zien. Afbrekers zijn namelijk geen opbouwers.
Dus ja, lang leve Europa!
[2] https://european-union.europa.eu/principles-countries-history/history-eu/1945-59/schuman-declaration-may-1950_nl
[3] https://historiek.net/egks-europese-gemeenschap-voor-kolen-en-staal/81395/
[4] https://www.rtlnieuws.nl/sport/video/video/5383268/samenvatting-real-madrid-en-man-city-houden-het-spannend
[5] https://www.parool.nl/songfestival/nederland-mist-finale-eurovisie-songfestival-2023-uitschakeling-mia-en-dion-was-een-ongeluk-in-slow-motion~b3f6e45b/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.google.com%2F
[6] https://diplomatie.belgium.be/nl/beleid/beleidsthemas/uitgelicht/de-europese-unie-wat-hebben-we-eraan
[7] https://nos.nl/artikel/2466625-emotioneel-kamerdebat-brengt-oplossing-voor-toeslagenouders-niet-dichterbij
[8] https://nos.nl/collectie/13902/artikel/2472804-groningen-krijgt-13-5-miljard-euro-extra-voor-schade-versterking-en-ereschuld
[9] https://www.euronews.com/my-europe/2022/12/29/brexit-draft-deal-first-of-many-hurdles-to-a-smooth-exit
Geef een reactie