Echt iets doen om Oekraïne te helpen

Vrijdag 25 februari 2022

Overal om je heen lees je goed aangegeven dat we de situatie in Oekraïne anders hadden moeten aanpakken vanuit het Westen of de NAVO. Caroline de Gruyter schrijft in haar column in NRC[1] ook een prima analyse wat dat betreft. Daarin wijst ze terecht ook op de wel heel opvallende reactie van Annegret Kramp-Karrenbauer, de voormalige minister van Defensie in Duitsland[2] die heel boos is “op onszelf, omdat we na Georgië, de Krim en Donbas niets hebben voorbereid dat Poetin echt kon afschrikken”.

Het klopt dat dit had gemoeten.

We hadden Oekraïne wapens moeten leveren die echt een verschil maken zoals antitankwapens en luchtafweergeschut. Desnoods met de mensen ook om te trainen. Rusland heeft nu eenmaal veel tanks en je komt eerst binnen via de lucht. Dus leuk, het inzicht van AKK, maar van Duitsland kreeg Oekraïne alleen maar helmen[3]. We hadden hiervoor ook tijd genoeg, want duidelijk was wel dat Poetin niet zou aanvallen voor de Winterspelen afgelopen waren, dit om China niet van hem te vervreemden[4].

Maar goed, “misschien zijn we wel pacifisten geworden allemaal in Europa, die amper nog begrijpen wat oorlog is”, zoals De Gruyter schrijft. Alleen is het nu zo ver dat de oorlog begonnen is en volstaat het niet meer om te analyseren dat het anders had gemoeten. “Er is maar één manier om deze nucleaire agressor te stoppen: de prijs die hij voor oorlog betaalt zo hoog mogelijk maken,” schrijft De Gruyter aan het eind van haar column, maar ja dat is wat slap als je het daarbij houdt. Je zult nu moeten aangeven wat je dan wel gaat doen.

De inzet is eerst en vooral duidelijk in wat het niet wordt: Zelensky schijnt ook vannacht nog aan de westerse leiders gevraagd te hebben of Oekraïne alsnog meteen lid kan worden van de NAVO en daarop werd het stil[5]. Dan ga je inderdaad ook geen troepen sturen om Oekraïne te helpen verdedigen. Een tussenoplossing hierbij kan zijn dat je vanaf het begin blijft hameren, zoals Biden ook doet, dat de VS elke inch grondgebied van elk NAVO-lid tegen alle kosten zal verdedigen[6]. Gebeurt er dan toch iets, dan heb je ook gelijk een stok in handen om keihard terug te slaan. Maak je hierbij geen illusies als Poetin: Rusland stopt jaarlijks ongeveer 60 miljard dollar in hun defensie, de VS al tienmaal zoveel en daar komt de 200 miljard van de Europese NAVO-leden nog bij[7].

Hoewel wapens leveren ook nog steeds zou kunnen, worden het in eerste instantie dus sancties. De inzet is hierbij vanuit de EU groots bedoeld: “Het zal een maximale impact hebben op de Russische economie en de politieke elite”, zegt voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen. Poetin moet en zal falen, voegde ze daar nog aan toe[8].  Ook de VS zetten hard op sancties in volgens Biden in zijn speech. Maar zolang westerse landen het niet aandurven om de cruciale Russische export van olie en gas aan te pakken, zullen andere maatregelen geen echt serieuze economische implicaties hebben[9]. Er moet dus meer en Rusland uitsluiten van het internationale bankensysteem, het zogeheten ‘Swift’, wordt vaak genoemd en zelfs dan is er nog meer[10]. Probleem hierbij is dat het doel altijd geweest is om de Russische leiders specifiek te pakken en de burgers erbuiten te laten.

Misschien moeten we dat dan ook maar eens laten schieten. Want als Poetin in Oekraïne slaagt dan heeft hij in feite zijn volgende stap al aangekondigd: de voormalige Oostbloklanden uit de NAVO trekken[11]. Ik zou dus zeker het verzoek overwegen dat Zelensky op die acht Oost-Europese bondgenoten gedaan heeft om een anti-oorlogscoalitie te beginnen[12]. Dit gaat dan om Bulgarije, Tsjechië, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Polen, Roemenië en Slowakije, die in 2014 met Oekraïne de Boekarest Negen vormden, in reactie op de Russische annexatie van de Krim. En ja, steun vanuit de andere NAVO-partners kan dan ook volop gegeven worden.

Poetin mag inderdaad niet slagen. Niet omdat Rusland nou zo’n grote bedreiging voor ons vormt in het vrije Westen. Daarvoor is het land economisch te klein met een BBP vergelijkbaar met de Benelux[13], en wel met vierenhalf zoveel inwoners. Het probleem is dat China die bedreiging wel vormt. En die kijkt mee en zal er, om te beginnen richting Taiwan, echt wel iets mee doen mocht Poetin zijn gang kunnen gaan[14].

Lukt dat ook, dan zal het daar zeker niet bij blijven. Dus we moeten het stoppen nu dit nog kan, met alle mogelijke middelen.

---

[1] https://www.nrc.nl/nieuws/2022/02/24/de-enige-manier-om-poetin-te-stoppen-a4093527

[2] https://twitter.com/akk/status/1496803129328816135

[3] https://www.msn.com/nl-nl/geldzaken/nieuws/duitsland-stuurt-geen-wapens-maar-5-000-helmen-naar-oekra%C3%AFne/ar-AATav69?li=BB13ppTU

[4] https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/02/01/5-vragen-antwoorden-waarom-china-de-crisis-in-oekraine-als-ee/

[5] https://nos.nl/collectie/13888/artikel/2418795-aanvallen-op-kiev-gaan-door-eu-eens-over-sancties-met-maximale-impact

[6] https://www.whitehouse.gov/briefing-room/speeches-remarks/2022/02/24/remarks-by-president-biden-on-russias-unprovoked-and-unjustified-attack-on-ukraine/

[7] https://nl.wikipedia.org/wiki/Lijst_van_landen_naar_militaire_uitgaven

[8] https://nos.nl/collectie/13888/artikel/2418783-von-der-leyen-sanctiepakket-heeft-maximale-impact-op-russische-economie

[9] https://www.businessinsider.nl/cynisme-beurs-blij-geen-sancties-olie-gas-rusland-eu-vs/

[10] https://www.trouw.nl/economie/rusland-afkoppelen-van-het-wereldwijde-bankensysteem-swift-raakt-ook-de-rest-van-de-wereld~be87bf75/

[11] https://www.ad.nl/buitenland/poetin-denkt-na-over-afwijzing-eisen-door-navo~ad1ed26a/

[12] https://twitter.com/ZelenskyyUa/status/1497095228175663106

[13] https://www.flandersinvestmentandtrade.com/export/landen/rusland/cijfers

[14] https://www.telegraaf.nl/watuzegt/1965373315/taiwan-mag-vrezen-voor-toekomst