Maken we er een Convenient Truth van?

woensdag 20 oktober 2021

Afgelopen maandag was ik naar een hervertoning[1] van An Inconvenient Truth[2]. In 2006 kwam deze Amerikaanse documentairefilm uit waarin Al Gore[3] vooral een multimediapresentatie geeft over de opwarming van de Aarde en de gevolgen daarvan. De film sloeg toen in als de spreekwoordelijke bom en won zelfs het jaar daarop twee Oscars[4]. Ik was verrast hoe actueel ik de film nog vind en hoe weinig gedateerd hij is, maar hij zit dan ook vol met de toen allerlaatste informatie die visueel heel sterk wordt gebracht.

In Nederland heeft vooral Maurits Groen[5] ervoor gezorgd dat de film groots is uitgebracht in Tuschinski in aanwezigheid van Al Gore zelf die voor een congres naar Nederland kwam. Het was verkiezingstijd toen en zo kon het gebeuren dat ook demissionair premier Jan Peter Balkenende[6] erbij was, die vervolgens Gore volop prees en de volgende dag met de Britse premier Tony Blair[7] een brief aan de andere EU-leiders schreef waarin ze aandacht vroegen voor de wereldwijd catastrofale gevolgen van de opwarming van de aarde. “Die verscheen – met handtekeningen en al – op de voorpagina van de NRC en toen stond het onderwerp definitief op de agenda”, aldus Groen[8].

Jammer alleen dat we dan nu vijftien jaar later moeten constateren dat er weinig substantieels mee bereikt is. Oké, Balkenende verving wel meteen alle peertjes in het torentje door spaarlampen maar zette met zijn volgende regering (met de PvdA daarbij!) de plannen voor de bouw van nieuwe kolencentrales gewoon door[9]. En zo is het vaak gegaan, ondanks de succesjes die er ook wel zijn.

Gevolg is dat de hoeveelheid broeikasgassen wereldwijd alleen maar gegroeid is[10] ondanks dat Europa en de VS zeker wel wat geminderd hebben[11]. En deze groei lijkt nog wel even door te gaan, zodat het afgesproken Klimaatakkoord van Parijs[12] toch echt niet gehaald zal worden[13]. Het gaan aanpakken van de CO2-uitstoot door werkelijke veranderingen is steeds uitgesteld. Hooguit werd het als een milieuprobleem gezien waar je wel wat aan moest doen, maar met dat alleen blijkt het dus dweilen met de kraan open[14].

Meestal probeer ik mijn column af te sluiten met een positieve oproep, maar dat ga ik nu maar eens niet doen. Zie het nu maar eens onder ogen: de tweede helft van deze eeuw gaat gewoon heel dramatisch worden wat de klimaatveranderingen betreft. Het zal mijn tijd wel duren, maar wie nu kinderen heeft mag de borst wel nat maken. De vraag waarom er zo weinig aan gedaan is en waarom er ook hier nog steeds op uitstelpartijen als de VVD wordt gestemd ligt dan toch wel voor de hand. En ja, de vraag waarom je zo lang gewoon bent blijven vliegen en autorijden komt dan toch ook wel langs.

Zullen we er dus niet liever een Convenient Truth van maken en er meer aan gaan doen om de uitstoot van broeikasgassen nu echt te stoppen?

[1] https://dezwijger.nl/programma/doc-an-inconvenient-truth-15-jaar-later

[2] https://www.imdb.com/title/tt0497116/

[3] https://www.algore.com/

[4] https://www.hier.nu/themas/voor-vakmensen/an-inconvenient-truth-wint-twee-oscars

[5] https://mgmc.nl/

[6] https://www.parlement.com/id/vg09lljrp5z5/j_p_jan_peter_balkenende

[7] https://www.britannica.com/biography/Tony-Blair

[8] https://downtoearthmagazine.nl/klimaat-inconvenient-truth-2/

[9] https://www.trouw.nl/nieuws/cramer-houdt-vast-aan-bouw-kolencentrales~bc7ab8b4/

[10] https://gml.noaa.gov/ccgg/trends/

[11] https://www.klimaathelpdesk.org/answers/als-je-de-uitstoot-van-alle-landen-ter-wereld-die-minder-dan-2-van-de-wereldwijde-uitstoot-veroorzaken-bij-elkaar-optelt-op-hoeveel-procent-van-het-wereldwijde-totaal-kom-je-dan/