dinsdag 28 mei 2019

De afgelopen Europese verkiezingen waren de spannendste sinds jaren. Er leek echt iets te kiezen en dat hebben gelukkig vrij veel Europeanen gedacht. Gebruikmakend van een fantastisch overzicht vanuit het Europees Parlement[1], ga ik de uitkomst doornemen.

De opkomst was met net iets meer dan de helft duidelijk hoger dan voorheen. Laten we ons daar ook weer niet te rijk mee rekenen; breng je landen als België met opkomstplicht terug naar normale waarden, dan zak je weer onder de helft. Uiteraard zijn deze verkiezingen daarmee niet minder democratisch, maar het voelt altijd raar als meer dan de helft van de kiezers thuisblijft.
De grootste stijger in opkomst is Polen met 90% meer stemmers en dan Hongarije met 75% meer stemmers. Grote percentages, maar in beide landen kwam maar iets meer dan 40% van de kiezers opdagen. Er is wat opkomst betreft dus nog wel wat werk te verrichten.

De grote doorbraak van de anti-Europese populisten is duidelijk uitgebleven. Ze zijn wel ietsjes gegroeid en de drie populistische fracties (ja, moeilijk samenwerken als je zo goed de oorzaak weet van alle problemen) hebben nu 171 zetels, maar dat komt eigenlijk door de winst van Matteo Salvini’s Italiaanse Lega-partij. Het kan zijn dat het Hongaarse Fidesz van Viktor Orbán erbij komt, met 13 zetels, die momenteel geschorst zijn bij de christendemocratische EVP-fractie. Tegelijk is er sprake van dat de 16 zetels van de Italiaanse Vijf Sterren Beweging naar een meer mainstreamfractie gaan.

Grote winst is er eigenlijk alleen in Italië en het Verenigd Koninkrijk voor anti-Europese partijen en is Hongarije het enige land waar deze partijen een duidelijke meerderheid hebben. Het VK heb ik met al het Brexit-geklungel toch al afgeschreven en Hongarije ben ik ook geneigd om weinig woorden meer aan te besteden. Dit is een teruggetrokken wit land, waar men zich volop een vluchtelingenprobleem laat aanpraten zonder dat die er zijn. Lees verder maar mijn eerdere column[2] hierover of mijn laatste boek[3].
Italië[4] vind ik een ander verhaal (en eigenlijk Griekenland[5] ook). Daar is wel degelijk een vluchtelingen-probleem en zij zijn daarbij ook wel degelijk door Europa in de steek gelaten. Ik hoop echt dat de komende periode daar verandering in komt.

Maar de echte winst zit toch bij de pro-Europese fracties. Oké, de christendemocratische- en socialistische fractie verliezen dan wel, maar er zit veel winst bij de liberalen en groenen. Met zijn vieren hebben ze bijna tweederde van alle zetels in het Europese Parlement. De kiezer wil dus in overgrote meerderheid met Europa vooruit. De Nederlandse uitslag laat dat ook zien. PVV en SP weggevaagd en nadat de boreale aap uit de mouw is gekomen ‘slechts’ drie zetels voor Forum voor Democratie.

Zelf heb ik op Frans Timmermans gestemd; hij spreekt zijn talen, weet hoe de wereld werkt en wil ook nog echt iets met klimaat, migratie en een sociaal-rechtvaardig en democratisch Europa. Je kunt het slechter treffen.

Voor mij een mooie uitslag in een spannende Europese verkiezing die behoorlijk leefde. Echte verkiezingen dus.

[1] https://election-results.eu/

[2] https://petersvisser.nl/2018/10/17/norban/

[3] https://www.libris.nl/boek/?authortitle=peter-s-visser/afscheidsdans-met-hongarije–9789402185355

[4] https://www.trouw.nl/samenleving/italie-wil-bootvluchtelingen-afzetten-in-andere-landen-maar-die-zijn-daar-niet-happig-op~a1f7ef6c/

[5] https://eenvandaag.avrotros.nl/item/minder-vluchtelingen-in-griekenland-maar-situatie-is-vreselijk/

Deel deze column