woensdag 5 december 2018
Twee gebeurtenissen zijn me de afgelopen dagen opgevallen die meer met elkaar te maken hebben dan op het eerste gezicht lijkt. Afgelopen zaterdag was het grote protest van de ‘gele hesjes’[1] in Parijs en het centrum werd het toneel van wat Marijn Kruk in De Groene Amsterdammer als een stadsguerrilla omschrijft [2]. Vele duizenden Fransen uit de provincie waren naar Parijs gekomen om hun onvrede tegen hoge lasten en de achterblijvende koopkracht te uiten. Al weken protesteren zij met wat oorspronkelijk begon als het verzet tegen de milieuaccijnsverhoging op diesel. Hoe dit protest zal eindigen weten we voorlopig niet, zeker is wel dat het protest met het enorme geweld afgelopen weekend in een nieuwe fase gekomen is.
En afgelopen maandag was de officiële opening van de internationale klimaattop in Katowice[3] in Polen, waar 30.000 (!) deelnemers van 196 landen twee weken overleggen over de implementatie van de klimaatafspraken van Parijs uit 2015[4]. Deze opening ging gepaard met een serie dramatische waarschuwingen, waarvan een van de meest aansprekende voor mij die van de Britse tv-maker David Attenborough was[5]. Hij noemde de klimaatverandering de grootste bedreiging voor de mensheid in duizenden jaren .“Het voortbestaan van onze beschavingen en de natuurlijke wereld waar we afhankelijk van zijn ligt in jullie handen. Leaders of the world, you must lead,” riep de 92-jarige Attenborough op.
Er zal veel moeten gebeuren de komende jaren om de klimaatverandering in toom te houden en dat is nodig ook. Dat betekent grootschalige veranderingen voor energiesystemen, hoe we omgaan met de grond en hoe we ons voortbewegen. Het totaal aan maatregelen zal ook erg kostbaar zijn[6]. Daar zit nou precies voor mij het verband met de gele hesjes. Uiteraard zal nu eerst de aandacht uitgaan naar het beteugelen van het geweld, dus begrijpelijk dat de accijnsverhoging een half jaar wordt uitgesteld[7]. De vraag is of je de woede hiermee wegneemt over de lastenverhogingen en vooral de ongelijkheid waarmee die verdeeld lijken te worden. Het artikel van Kruk laat dat mooi zien.
‘We zijn vóór duurzaamheid’, zegt Christophe Renquin, een 32-jarige brandweerman uit Soissons. ‘Maar de balans is zoek. Terwijl we het milieu redden moeten we ondertussen wél overleven. Laat de grote vervuilers betalen,’ zegt hij. Renquin is die ochtend met een groepje van vijf vrienden naar de hoofdstad gekomen. Allemaal hebben ze het over de vermogensbelasting die in Frankrijk in een keer werd afgeschaft in plaats van een lastenverlichting voor de lagere inkomens en een geleidelijk afbouwen van die vermogensbelasting. Nu is er in feite een cadeau van 3 miljard uitgedeeld aan de rijken.
Willen we de dreigingen van de klimaatverandering voorkomen dan zullen er grote veranderingen op ons afkomen die moeilijk en duur zijn. Wie er als leider niet in slaagt om duidelijk te maken waarom deze nodig zijn, zelf niet consequent is en de lasten niet echt eerlijk verdeelt, zal de grote massa van gewone mensen niet meekrijgen. Het zijn uiteindelijk die mensen achter de gele hesjes die er het meest voor moeten doen. Zo bepalen zij inderdaad of we het klimaat op aarde gaan redden en dan is er blijkbaar nog een lange weg te gaan.
[1] https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2261965-wat-drijft-de-franse-gele-hesjes.html
[2] https://www.groene.nl/artikel/de-gele-hesjes
[3] https://unfccc.int/katowice
[4] https://www.emissieautoriteit.nl/onderwerpen/klimaatakkoord-van-parijs
[5] https://www.theguardian.com/environment/2018/dec/03/david-attenborough-collapse-civilisation-on-horizon-un-climate-summit
[7] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/franse-regering-stelt-accijnsverhoging-uit-in-reactie-op-protest-van-gele-hesjes~bd2ca44e/
Geef een reactie