Nieuws, show of fake: maakt het nog uit?

woensdag 26 september 2018

Omdat de halfnaakte eend- respectievelijk kanariestripfiguur Fokke & Sukke 25 jaar bestaan[1], was gisteren al het beeldmateriaal in de beide NRC-kranten ingevuld met Fokke & Sukke-tekeningen[2]. Dit geldt voor alle illustraties bij de serieuze artikelen, ingezonden stukken, andere cartoons en ook bij al de advertenties. Alle columnisten staan ook in Fokke & Sukke-achtige stijl uitgetekend bij hun columns. Heel leuk gedaan en onwillekeurig moet je er regelmatig om lachen. Ongetwijfeld zullen er ook meer exemplaren van de kranten verkocht worden. Dat is alleen maar mooi in een tijd dat gedrukte kranten toch al onder druk staan[3] en dit niet gecompenseerd wordt door de stijgende digitale oplage[4]. Toch weet ik niet of ik dit alleen maar zo positief vind.

Er is al veel langer een vermenging van serieus nieuws met shownieuws. Je zag dit laatst weer heel treffend bij de enorme aandacht, ook bij het NOS journaal, over het meedoen van de zangeres Glennis Grace aan het programma America’s Got Talent[5]. Er werd zelfs een keer een journaal mee geopend. Op die manier lijkt alles even belangrijk, terwijl het dat in werkelijkheid niet is. De maatschappelijke doorwerking van de winnaar van AGT is toch heel wat kleiner dan bijvoorbeeld de keus van Trump om met China een handelsoorlog te beginnen.

Je kunt in mijn ogen niet zuinig genoeg zijn op de kwaliteit van je nieuws. Dat betekent dat de bron onbesproken moet zijn, evenals degene die het nieuws brengt. Het lijkt mij dan ook terecht dat de Amsterdamse politie niet verder wil met Ellie Lust als woordvoerder[6]. Haar eigen televisiecarrière neemt een zodanige vlucht dat dit haar persoonlijk steeds meer op de voorgrond doet treden en daarmee de woordvoering daaraan ondergeschikt maakt. Om dezelfde reden heb ik ook moeite met de vele optredens van echte BBC-journalisten in het BBC-kijkcijferkanon ‘Bodyguard’[7].

Is dit nou allemaal echt zo erg? Misschien lijkt het dat niet zo, maar in een tijd van toenemende zorg over fake news[8] kunnen de serieuze informatie- en nieuwsverschaffers niet voorzichtig genoeg zijn. Blijkbaar sta ik daar gelukkig ook niet helemaal alleen in[9].

Hoewel ik het de makers van Fokke & Sukke van harte gun dat hun jubileum zoveel aandacht krijgt van de NRC, heb ik er dus moeite mee. Ik zie niet goed hoe het de kwaliteit van de NRC als nieuwsmedium bevordert en daar zou het bij een zichzelf serieus nemende krant wel om moeten gaan.

[1] https://www.nu.nl/cultuur-overig/5478632/bedenkers-vieren-25-jaar-fokke–sukke.html

[2] https://www.nrc.nl/nieuws/2018/09/24/gefeliciteerd-a1751235

[3] https://www.svdj.nl/de-stand-van-de-nieuwsmedia/papier/oplage-telegraaf-ad-klappen/

[4] https://www.svdj.nl/de-stand-van-de-nieuwsmedia/digitale-oplage-kranten-stijgen/

[5] https://www.npostart.nl/nos-journaal/20-09-2018/POW_03686584

[6] https://www.parool.nl/amsterdam/woordvoerder-ellie-lust-weg-bij-politie-amsterdam~a4604680/

[7] https://www.imdb.com/title/tt7493974/

[8] https://www.statista.com/topics/3251/fake-news/

[9] https://inews.co.uk/opinion/columnists/bodyguard-is-dazzling-but-do-we-really-need-bbc-journalists-going-from-fact-to-fiction/