woensdag 18 april 2018
Als ik me goed herinner schrijft Geert Mak ergens in zijn prachtige boek over de Jannen Six dat er in de 17e eeuw maar vier jaren zijn zonder een oorlog in Europa. Wapenhandelaren als de gebroeders Trip werden dan ook heel rijk, dus geen wonder dat die zo’n indrukwekkend pand (het Trippenhuis) in Amsterdam konden neerzetten. Als de bewering klopt, waren er ook maar maximaal vier jaren zonder oorlog in het leven van de eerste Jan Six, die leefde van 1618 tot in 1700. Toch wel opvallend dacht ik toen ik dat las.
Nou waren oorlogen iets dat zich op een front ver weg afspeelde. De gewone burgerbevolking merkte daar niet direct veel van, wel indirect uiteraard via blokkades, tekorten of extra belastingen. De Tweede Wereldoorlog was voor het eerst echt een totale oorlog, waar ook iedereen buiten de VS in de deelnemende landen direct door getroffen kon worden. Het lijkt erop dat deze oorlog qua uitwerking zo verschrikkelijk was dat ook niemand meer zoiets wil laten ontstaan.
Daar komt de ontwikkeling van atoomwapens nog bij. Deze zijn immers zo vernietigend bij gebruik, dat ze in feite niet in te zetten zijn. Vandaar dat het nu zo anders is geworden. Mensen van mijn generatie leven hun hele leven in een tijd van vrede, zo heb ik ook vaak te horen gekregen.
Afgelopen zaterdag was er vroeg in de ochtend de aanval van de VS met steun van Frankrijk en het VK op drie doelen in Syrië als vergelding op het gebruik van gifgas door Assad. De oorlog in Syrië loopt nu al zo’n vier jaar en is typisch zo’n oorlog die dan wel geen wereldoorlog is, maar waar toch verschillende landen bij betrokken zijn en waarbij ook behoorlijk wat slachtoffers vallen. Meer dan een half miljoen al in dit geval.
Het roept de vraag bij me op hoeveel oorlogen er in mijn leven tot nu toe eigenlijk zijn geweest, waar meerdere landen bij betrokken waren? Zonder compleet te willen zijn, noem ik er een aantal.
Toen ik geboren werd in 1957 speelde de oorlog in Vietnam al. Al bijna tien jaar, als je de strijd daar van de Fransen meetelt, maar 1957 is het jaar dat de VS deze oorlog meer en meer op zich nemen. Dit zal duren tot 1973 en het officiële einde is nog eens twee jaar later. Het totale aantal slachtoffers wordt op minstens een miljoen geschat, waaronder 60.000 Amerikanen. Verder kennen we nog de Golfoorlog van begin jaren ’90, operatie Desert Fox van 1998, de Irakoorlog van 2003 en 2004 en de strijd tegen IS vanaf 2013.
In Europa zelf speelde al lange tijd tot eind jaren negentig de strijd in Noord-Ierland, eufemistisch ‘The Troubles’ geheten. De schaal is wel minder, met naar schatting zo’n 3600 slachtoffers, maar ontwrichtend was deze periode zeker. De Joegoslavische oorlogen in het hele decennium van de jaren negentig zijn wel van een grotere schaal en betrokken ook nogal wat buitenlandse troepen, vaak onder VN-mandaat. Geschat wordt dat hier zo’n 140.000 mensen omkomen.
Eigenlijk kan ik met de beste wil van de wereld gedurende mijn leven tot nu niet eens vier jaren vinden dat er geen oorlogsconflict is waarbij meerdere landen betrokken waren en waarin meerdere duizenden slachtoffers vielen.
Het is dus maar wat je in vrede leven noemt.
Geef een reactie