Dinsdag 4 oktober 2022
Vandaag is het 30 jaar geleden dat iets over half zeven ’s avonds de Boeing 747 vracht van El Al zich in de hoekpunt tussen de flats Groeneveen en Klein-Kruitberg in de Amsterdamse Bijlmermeer boort. Rond de ramp blijven allerlei vragen open[1], vandaar dat er ook nog steeds zoveel aandacht is voor al die vragen die spelen[2].
Wie mij kent weet dat ik bepaald geen complotdenker ben en bij elke ramp worden veel onverwachte menselijke fouten gemaakt, maar voor mezelf is het verhaal rond de Bijlmervliegramp toch altijd heel raar gebleven. Een slecht onderhouden vliegtuig dat wellicht nooit had mogen vliegen, mogelijk vol geheime militaire goederen vertrekt van Schiphol, misschien zelfs wel zonder de ook nooit teruggevonden cockpitvoicerecorder. Al snel trilt motor 3 los, beschadigt hiermee de vleugelkleppen (flaps) en trekt in de val motor 4 mee op die rechtervleugel. Het vliegtuig wordt daarmee in feite onbestuurbaar en had dan het beste een gecontroleerde noodlanding op het IJsselmeer moeten maken. Mogelijk moest dit koste wat kost voorkomen worden vanuit Israël en de piloot vraagt toestemming terug te keren naar Schiphol. Omdat hij niet wil landen op de makkelijkere Kaagbaan maar op de Buitenveldertbaan, wellicht omdat die dicht bij El Al is, moet het toestel opnieuw een ronde over de stad maken. Dit is teveel gevraagd, zodat het vliegtuig bij vaart minderen om te landen neerstort in de Bijlmer.
Hoe het ook zit, vanaf het begin heeft de Nederlandse overheid meegewerkt aan het verbloemen van wat hier precies gebeurd is[3] en ze doet dat eigenlijk nog steeds[4]. Al jaren mocht El Al op Schiphol als staat in een staat opereren[5] en zo massaal militair materiaal doorvoeren. Veel mensen zijn ziek geworden[6], wellicht door de stoffen die ze ingeademd hebben bij de ramp en hier is nooit goed een oplossing voor gevonden. Er kwam na acht jaar (!) wel medisch onderzoek, maar dat leverde toen uiteraard weinig meer op[7]. Het helpt ook niet als je niet weet waar je naar moet zoeken omdat de vrachtbrieven niet goed bekend zijn. En nee, de parlementaire enquête ernaar leverde niet de gewenste duidelijkheid op[8] en had ook een heel rare uitkomst. De aanbevelingen eruit werden wel overgenomen door de Tweede Kamer, maar de conclusies die tot die aanbevelingen leidden door de coalitiemeerderheid niet[9]. Puur om een kabinetscrisis te voorkomen.
Dit alles kon omdat het ‘maar’ de Bijlmer betrof, laten we er niet omheen draaien. Het zou allemaal heel anders gegaan zijn als het toestel op de binnenstad van Amsterdam gevallen zou zijn of bij wijze van spreken op Wassenaar. En zo mogen mensen opnieuw herdenken wie hen toen ontvallen zijn en van zich afzetten hoe zij door de politiek-bestuurlijke spelers uit die tijd in de steek gelaten zijn. En eigenlijk worden ze dat inderdaad nog steeds wel, met toenmalig PvdA Tweede Kamerlid Rob van Gijzel steeds als grote uitzondering[10].
Daarom komt het extra binnen om te lezen hoe Ivy Davelaar die haar 17-jarige zoon Cörson bij de ramp verloor, dit toch zo mooi een plaats weet te geven: “Het is geen zware last meer die ik op mijn rug sjouw, maar wel een koffer die ik de rest van mijn leven bij mij mag dragen. …. Boos ben ik niet meer, blijkbaar was zijn tijd gekomen die dag. Maar de tranen in mijn hart zullen er altijd blijven. En als ik erover wil praten, open ik mijn koffer vol dierbare herinneringen[11].”
Laten we bij mensen als zij maar even extra stilstaan vandaag.
[1] https://www.nu.nl/binnenland/6227103/twijfels-over-lading-en-mannen-in-witte-pakken-dit-gebeurde-rond-de-bijlmerramp.html
[2] https://kro-ncrv.nl/programmas/rampvlucht
[3] https://www.kijkmagazine.nl/mens/bijlmerramp-witte-pakken/
[4] https://schipholwatch.nl/2022/10/02/doofpot-bijlmerramp-moet-open-na-30-jaar/
[5] https://www.groene.nl/artikel/el-al-staat-nog-steeds-boven-de-wet
[6] https://kro-ncrv.nl/ziek-na-bijlmerramp
[7] https://www.ntvg.nl/artikelen/zorgen-en-angsten-van-de-betrokkenen-bij-de-vliegramp-de-bijlmermeer-niet-afgenomen-door
[8] https://www.trouw.nl/cultuur-media/thrillerserie-over-de-bijlmerramp-vermengt-feit-en-fictie-het-was-geen-complot-maar-beslist-een-doofpot~b10e8c56/
[9] https://www.parlement.com/id/vh8lnhrpmxw5
[10] https://www.omroepbrabant.nl/nieuws/4158738/rob-van-gijzel-slachtoffers-van-bijlmerramp-zijn-in-de-steek-gelaten
[11] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/ivy-davelaar-verloor-haar-zoon-de-bijlmerramp-is-er-nog-steeds-elke-dag-weer~b29b8801/
Geef een reactie