woensdag 10 oktober 2018

“Het is daarom goed dat de FBI nu eindelijk eens aanvullend onderzoek gaat doen. Nu maar hopen dat dit ook echt open kan gebeuren en er wat uitkomt.” Met deze woorden besloot ik mijn vorige column over de getuigenverklaring van Christine Blasey Ford tegen Brett Kavanaugh, de kandidaat voor het Hooggerechtshof in de VS. Het zal u niet ontgaan zijn dat het onderzoek van de FBI er geweest is en Kavanaugh inmiddels benoemd is[1].

Toch waren er grote twijfels over de diepgang van dat onderzoek. Belangrijke getuigen, waaronder Blasey Ford zelf, zijn niet gehoord en de scope van het onderzoek was wel heel beperkt. Zo moet het dus niet bij waarheidsvinding, maar misschien was dat ook niet de bedoeling[2] en zat er ook een heel andere agenda achter[3]. De polarisatie in de VS bereikt hiermee nieuwe hoogtepunten en dan sneuvelt de waarheid als eerste om maar eens de woorden van de Griekse schrijver Aischylos uit 500 voor Christus te parafraseren.

Sterke polarisatie maakt het sluiten van compromissen vrijwel onmogelijk, voedt het wantrouwen en drijft zo mensen uit elkaar. Polarisatie bedreigt op de lange termijn het vermogen om samen te werken en gelijke rechten voor iedereen te garanderen. Daarmee komen ook de fundamenten onder een democratische rechtsstaat in gevaar en wordt het feitelijke samenleven zelfs bedreigd, concludeerde Rob Wijnberg eens heel goed in een artikel in de Correspondent.

Tegelijk moeten we niet automatisch denken dat de polarisatie in de VS nu groter is dan ooit. In de loop van de Vietnamoorlog[4], zo eind jaren zestig, begin jaren zeventig of het presidentschap van Ronald Reagan[5] in de jaren tachtig kwam er ook grote polarisatie voor. In Europa was dat in de jaren zeventig of tachtig (Thatcher!) hier en daar niet veel minder. Het lijkt er op dat polarisatie van alle tijden is en door politici ook bewust gebruikt wordt om hun eigen positie te versterken[6]. Polarisatie levert je namelijk een steeds fanatiekere achterban op, iets wat je bij Trump nu ook heel duidelijk ziet[7].

Bovendien zijn benoemingen voor het Hooggerechtshof heel vaak sterk politiek bepaald[8] geweest, dus wat dat betreft is er ook weer niet zo veel nieuws onder de zon. Misschien ging het niet altijd gepaard met zo’n uitgesproken haat naar de andere partij toe, dat vond ik nu wel heel opvallend. Dit zal de hier en daar benodigde samenwerking tussen Democraten en Republikeinen zeker niet bevorderen.

Toch zal men ook in de VS moeten blijven nadenken over manieren om de tegenstellingen te doorbreken en het eigen gelijk-denken los te laten. Gelukkig is ook dat vaak genoeg voorgekomen[9]. Daar put ik dan maar hoop uit.

[1] https://nos.nl/artikel/2253675-kavanaugh-in-hooggerechtshof-vs-na-krappe-meerderheid-in-senaat.html

[2] https://www.vox.com/policy-and-politics/2018/10/8/17947614/kavanaugh-fbi-investigation

[3] https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/nu-kavanaugh-is-benoemd-als-opperrechter-vindt-trump-dat-hij-wel-kan-doorpakken-tegen-de-boze-linkse-bende-~bc45e131/

[4] https://historiek.net/vietnamoorlog-oorzaken-samenvatting-gevolgen/76855/

[5] https://www.historischnieuwsblad.nl/nl/artikel/29469/ronald-reagan-1911-2004.html

[6] http://www.annemariewalter.eu/uploads/1/2/0/8/12082189/polarisatie_bedreigend_en_verrijkend.pdf

[7] https://nos.nl/nieuwsuur/artikel/2239568-op-bezoek-bij-trumps-achterban-de-wereld-is-veiliger-door-hem.html

[8] https://www.nytimes.com/2017/03/31/insider/the-good-old-days-of-supreme-court-nominations-they-dont-exist.html?module=inline

[9] https://www.nytimes.com/2017/04/05/opinion/bipartisan-votes-on-supreme-court-nominees.html

Deel deze column